Ondanks alle onzekerheden die momenteel boven de markt hangen, inclusief hogere kosten, is de winstgevendheid in het MKB metaal in het tweede kwartaal toegenomen. Daarentegen laat de investeringsbereidheid de grootste achteruitgang in anderhalf jaar zien. 34% van de metaalbedrijven verwacht lagere investeringen, slechts 14% hogere. Dat blijkt uit de nieuwe Economische Barometer Q2 2022 van Koninklijke Metaalunie.
In de loop van het tweede kwartaal zijn de meeste materiaalprijzen weer gedaald, maar ze liggen historisch gezien nog op een hoog niveau. Behalve de materiaalprijzen nemen de energieprijzen sterk toe. De mate waarin het MKB-metaal hierdoor geraakt wordt, hangt sterk af van de activiteiten van een bedrijf. Ook de loonkosten nemen toe door het tekort aan vakkrachten en de cao-verhoging. De MKB metaalbedrijven slagen er echter alsmaar beter in de hogere kosten door te berekenen.
Maar bedrijven trappen door lange termijn onzekerheid op de rem als het om investeren gaat
Steeds beter hogere kosten doorberekenen
Aan het einde van het tweede kwartaal geeft nog ruim een kwart van de bedrijven aan dat de doorgevoerde prijsverhogingen ontoereikend zijn om de hogere (inkoop)kosten te compenseren. Drie maanden eerder was dit nog 42%. Bij bijna driekwart van de bedrijven was de toename van de verkoopprijzen wel voldoende om de gestegen kosten te compenseren. 73% van de bedrijven verhoogde in het tweede kwartaal de verkoopprijzen. Niet gek dus dat de winstgevendheid verbetert. Ruim driekwart van de bedrijven geeft begin juli aan winst te maken. Het aandeel bedrijven dat verlies maakt is 6%. Bij 30% van de bedrijven is het bedrijfsresultaat toegenomen. Bij 20% van de bedrijven is dit ten opzichte van het eerste kwartaal afgenomen.
Economische effecten vallen mee
Al met al, concludeert Koninklijke Metaalunie op basis van de uitkomsten van het onderzoek, vallen de economische effecten van de oorlog in Oekraïne op korte termijn mee. Zeker ondernemers die zich op de binnenlandse markt richten, oordelen positief over hun orderportefeuille. Voor het hele MKB-metaal is al drie kwartalen op rij bij ongeveer 15% van de bedrijven de orderpositie afgenomen, terwijl deze bij 30% van de bedrijven toenam. De waardering van de binnenlandse orderpositie is ten opzichte van het eerste kwartaal toegenomen. Dit geldt overigens niet voor de orderpositie buitenland. Voor het derde kwartaal zijn de verwachtingen aanmerkelijk minder positief. Vooral onder de machinebouwers zijn veel ondernemers die een terugval van de orderintake verwachten. Sinds het uitbreken van de covidpandemie wordt de orderpositie buitenland minder positief beoordeeld dan die van het binnenland. In het tweede kwartaal van dit jaar is bij iets meer bedrijven de buitenlandse orderpositie afgenomen dan er bedrijven zijn waar deze is toegenomen. Ook de waardering van de orderpositie buitenland ligt aanzienlijk lager dan die van het binnenland.
Investeringen in het machinepark
Alle perikelen rondom Oekraïne en de stijgende prijzen maken dat de lange termijnverwachting steeds onzekerder wordt. Deze onzekerheid komt tot uitdrukking in de investeringsverwachting voor het komende halfjaar. Terwijl 14% van de mkb-metaalbedrijven verwacht meer te gaan investeren, geeft 34% aan dat de investeringen lager zullen liggen. Dit is de grootste achteruitgang in anderhalf jaar tijd.
