“De tijd van ongebreidelde groei, waarin output op plaats 1,2,3 en 4 stond, is voorbij,” zo schetst Marko van der Smitte, directeur Business Development & NPI bij Wilting, de nieuwe realiteit. Hij en Mario van Isterdael, directeur Supply Chain, zien vooral de laatste twee jaar een omslag. “De kostprijs moet omlaag, voorraden worden kleiner en de reactietijd korter.” Dit verandert de manier van werken in de hele supply chain. Meer samenwerking wordt afgedwongen door de toenemende eisen aan de Tier 1 suppliers.
De Nederlandse hightech toeleverketen in de precisie-industrie presenteert zich half november weer op de 24e editie van de Precisiebeurs (12 en 13 november in Den Bosch). Lange tijd leek deze sector en met name de semicontoeleverketen immuun voor wat er in de wereld gebeurde. De vraag bleef hoog, de groei ongebreideld. Dat beeld is anno 2025 anders. In de loop der jaren is er steeds meer op het bordje van de Tier 1 supplier komen te liggen, zowel vanuit maakbaarheid van componenten als vanuit certificeringen en wet- en regelgeving. De meeste impact heeft de alsmaar kortere time to market, gecombineerd met kostprijsreducties en het toenemend belang van first time right. Dit dwingt nog meer samenwerking en afstemming in de hele keten af, ook met de Tier n suppliers.
Ook de Tier n suppliers zullen mee moeten met de Tier 1 suppliers
Doorlooptijd in de hele keten
Bij Wilting kijkt men vandaag de dag al in de NPI fase naar hoe men deze onderdelen straks in de serieproductie gaat maken en uitleveren. Kwaliteitszaken die vroeger pas bij de serieproductie werden opgepakt, worden tegenwoordig al in de NPI fase besproken. “Aan de voorkant wordt gekeken hoe we het proces kunnen verbeteren; worden al kwaliteitsissues als cleanliness opgepakt”, zegt Mario van Isterdael. De time to market is namelijk heilig; doorlooptijdverkorting heeft prioriteit, niet alleen in de eigen productie, ook in de keten met de eigen toeleveranciers. Marko van der Smitte: “Vroeger had je een projectleider nodig, nu een heel team. Er zit meteen iemand bij voor de logistiek, voor de technische aspecten, voor de kwaliteit, iemand die alles managet. De output blijft hetzelfde, we moeten alleen het product sneller op de markt brengen en er wordt eerder kostenbewustzijn gevraagd. Daarvoor moeten wij juiste concept bedenken.”
De tier 1 toeleverancier krijgt tegenwoordig veel meer ruimte
Ketenpartners betrekken
Wilting werkt samen met vaste toeleveranciers, de tier 2 suppliers. Dit kunnen partners zijn die een technologie leveren waar Wilting zelf niet over beschikt of capacity suppliers, omdat men zelf capaciteit wil vrijhouden voor andere projecten. Als voor een nieuw project een technologie partner nodig is, wordt deze dikwijls al in het offertestadium en zeker in de NPI fase betrokken. Dat kan zijn om af te stemmen over de maakbaarheid, maar steeds vaker ook over doorlooptijd. Mario van Isterdael: “Iedereen bouwt veiligheid in. Samen met onze partners kijken we dan hoe we onze processen beter op elkaar kunnen afstemmen zodat toeleveranciers sneller kunnen leveren.”
Nauwe samenwerking in de hele keten
Ook de manier waarop wordt samengewerkt met de OEM verandert. Wilting ziet hun houding veranderen. De tier 1 toeleverancier krijgt tegenwoordig veel meer ruimte om mee te praten over materiaalkeuze, over toleranties, seriegroottes en zelfs over wie specialistische bewerkingen gaat doen. Het krijgt meer ruimte om hiervoor eigen partners naar voren te schuiven, die bijvoorbeeld een betere kwaliteit kunnen leveren, kortere doorlooptijd of betere kostprijs leveren. Of die dichterbij huis zitten waardoor supply chain risico’s verkleind worden. “De kennis van de technologie ligt steeds meer bij de leverancier dan bij de OEM, daarom zie je minder vaak TPD’s met pre scribed suppliers”, zegt Van Isterdael. “OEMs hebben een open oor om de keten beter te laten presteren.”
Wilting verwacht dat kleinere toeleveranciers investeren om in de keten te kunnen blijven functioneren
Kleinere toeleveranciers moeten investeren
Want de doelstellingen van de OEMs zijn alleen realiseerbaar als de hele keten optimaal samenwerkt, inclusief technologie- en capaciteitspartners. Wilting investeert daarom in de samenwerking met de Tier 2 suppliers. Mario van Isterdael: “Wij pakken de hele keten vast, dat heeft altijd in de cultuur van ons bedrijf gezeten.” Dit betekent echter ook dat Wilting verwacht dat kleinere toeleveranciers investeren om in de keten te kunnen blijven functioneren. Bijvoorbeeld op het vlak van cleanliness. De cleanlinesseisen zijn niet langer enkel de verantwoordelijkheid van de Tier 1 supplier. Ook Tier 2 toeleveranciers zullen hierin moeten investeren. Een tweede voorbeeld is het digitaal aanleveren van meetrapporten en – nog belangrijker – met SPC de stabiliteit van je proces aantonen. Als je dit laatste kunt, kan Wilting met de OEM-klant overleggen of je misschien niet meer elk product meet, wat direct de kostprijs omlaag brengt.
Digitale koppeling in de keten
Hoewel Wilting lange termijn relaties nastreeft en in principe geen werk weghaalt bij een toeleverancier zolang de kwaliteit goed blijft, kan deze relatie wel onder druk komen als de andere partij om welke reden bepaalde investeringen niet wil doen. ”‘We nemen geen afscheid als ze betrouwbaar blijven leveren, maar het werk dat ze voor ons doen zal dan niet meer groeien. Als onze totale taart groeit, blijft hun taartpunt gelijk”, zegt Marko van der Smitte. “Als je bijvoorbeeld niet investeert in digitalisering, wordt het lastiger vol te houden.” Hij en zijn collega zien dat sommige kleinere toeleveranciers niet verder willen groeien en investeren, bijvoorbeeld in digitalisering. Vandaag gaat het weliswaar nog om data die een kleinere toeleverancier in een Excelsheet kan aanleveren, met de opmars van AI in data analyse zal de digitale verbondenheid in de ketens alsmaar belangrijker worden. Wilting is bezig om intern alle systemen te koppelen en de koppeling te maken naar de OEMs waar het voor werkt. Daarna wil de Tier 1 supplier ook de toeleveranciers in de eigen supply chain koppelen.
Het gaat er niet alleen om wat je kent, maar ook wie je kent
De kleintjes zullen groter worden
Gaan deze ontwikkelingen de schaalvergroting verder aanjagen? Die ontwikkeling is al gaande, zoals op de Precisiebeurs onder andere zal blijken uit het marktrapport over de verspanende industrie dat FPT/NEVAT en MCB Nederland op de beurs presenteren. Wilting bijvoorbeeld kan voor bepaalde specialismen terug grijpen op de competentiecentra binnen de Andra Tech Group. Deze schaalvergroting zal doorzetten, verwachten Van der Smitte en Van Isterdael. Overal gaan de eisen omhoog; de complexiteit van de machines neemt toe, je hebt steeds meer kennis nodig om ze goed te programmeren. “De kleine toeleveranciers gaan veel groter worden of verdwijnen”, zegt Mario van Isterdael. Wilting wil echter niet op de stoel van de technologie partners gaan zitten. “Het gaat er niet alleen om wat je kent, maar ook wie je kent. Je moet wel weten of iemand onzin vertelt of niet. Daarvoor heb je mensen nodig met kennis van technologieën, die de knelpunten kennen en die weten welke leveranciers goed zijn.”
Druk vanuit regelgeving
De schaalvergroting zal versterkt worden door de toenemende druk van wet- en regelgeving, zoals de CSRD rapportages waar OEMs vanaf dit jaar mee te maken hebben. De klanten van Wilting vragen naar deze cijfers, de 1 tier supplier schuift de vragen deels door naar de keten. “Nu mogen we nog aannames maken, straks niet meer”, zegt Marko van der Smitte. Dit is zo’n punt waarop de digitale integratie binnen de keten een rol speelt. Als die er niet is, moet je misschien wel verticaal integreren, meent de directeur NPI.
Effect van regelgeving
De laatste tijd hoor je regelmatig kritiek op de toenemende druk door wet- en regelgeving. Deze zorgt inderdaad in eerste instantie voor extra kosten in de toeleverketens. Groepen zoals Andra Tech Group profiteren dan van hun schaalgrootte omdat ze gemakkelijker expertise in huis kunnen halen. Marko van der Smitte wil dit niet alleen als kostenpost zien. De data die je moet verzamelen om aan regelgeving te voldoen, kunnen uiteindelijk ook voordelen opleveren. Door de juiste KPI’s af te spreken krijg je een beter inzicht in je processen en kun je deze verbeteren. Bijvoorbeeld op het vlak van de levering van speciale materialen. Door risico’s in beeld te brengen kun je uiteindelijk de leveringszekerheid verbeteren wat positief doorwerkt in de kostprijs. “Regelgeving en de ESG verplichtingen (Milieu, Sociaal en Governance) dwingen je na te denken over hoe de keten in elkaar zit en hoe je risico’s kunt verlagen.”
Ondanks AI blijft de mens nodig
Het beheersen van de supply chain en inzichtelijk hebben wat hierin gebeurt en waar risico’s zitten, wordt essentieel voor de Tier1 suppliers. Gaat AI hier een rol in spelen? Absoluut, verwacht men bij Wilting. Kunstmatige Intelligentie zal vooral de snelheid verhogen waarmee je zaken kunt uitzoeken. Daarom is ook de digitale koppeling in de hele keten noodzakelijk. Neemt AI dan de rol van de supply chain managers over? “Nee”, reageert Mario van Isterdael ad rem. “We houden mensen nodig die begrijpen hoe de processen verlopen om AI te kunnen controleren. Want als de data en de juiste parameters niet goed zijn, komt er rotzooi uit.”
Wilting is een van de Tier 1 suppliers in het Nederlandse precisie ecosysteem die zich presenteert op de Precisiebeurs, 12 en 13 november in Den Bosch
