Wie deze week de EMO binnenkomt via de ingangen aan de noordkant van de Hannover Messe, komt nauwelijks om de megastand van DMG en Mori Seiki in hal 2 heen. Deze beslaat bijna de hele hal. In het rijtje van de grootste machinebouwers ter wereld, moeten de twee andere fabrikanten echter laten voor gaan. Vooral concurrenten uit Azië. Opvallend: in de top 10 van qua omzet de grootste machinebouwers, prijken twee Chinese bedrijven. Hoeveel omzet boeken de fabrikanten? En welke merken vallen onder welke groep?
Familiebedrijven
Het Amerikaanse Gardner Publications houdt de omzetten van de fabrikanten van metaalbewerkingsmachines continu bij. Volgens de laatste editie van het Metalworking Insiders’ Report (van 8 augustus) mag Yamazaki Mazak zich de grootste fabrikant noemen met een omzet wereldwijd van 2,525 miljard U$, volledig afkomstig uit gereedschapmachines. Een kanttekening is wel dat de cijfers van het Japanse familiebedrijf dateren van het fiscale boekjaar 2009. Dat zal dus nu wel iets hoger liggen. Trumpf (ook een familiebedrijf) staat op plaats 2 en boekte vorig jaar met machines en gereedschappen 2,346 U$ omzet (totale concernomzet in het fiscale jaar 2010/2011 bedroeg 2,76 miljard U$). Familiebedrijven kunnen dus best een global player worden. Nummer 3 is het Chinese Shenyang Group (met merken als SMTCL, Schiess etc): omzet (volledig uit CNC-machines): 2,123 miljard U$.
Top tien
Vierde grootste fabrikant is het Japanse Jtekt (Toyoda en Koyo) met 2,0 miljard U$ uit machines. Gildemeister staat op een vijfde plaats met 1,636 miljard U$ omzet uit CNC-machines (Gildemeister boekt ook nog enkele honderden miljoenen euro’s omzet in de solarindustrie). Hierna volgen het Chinese Dalian (1,5 miljard in boekhaar 2008); het Japanse Komatsu (1,493 miljard); Mori Seiki (1,409 miljard); Amada (1,197 miljkard) en op de tiende plaatst staat Okuma (1,18 miljard). De ranking van het Amerikaanse onderzoeksbureau illustreert hoe sterk de markt voor metaalbewerkingsmachines versnipperd is. In totaal telt men 143 fabrikanten. Na de top 10 zakt de omzet snel weg. Gleason (de grootste puur Amerikaanse fabrikant) staat op plek 15 met (in 2008) een omzet van 724 miljoen U$); Haas is de 19e grootste ter wereld met (in 2010) 560 miljoen dollar) en de Zwitserse machinebouwer StarragHeckert staat op een 50e plaats met een omzet (in 2010) van 191,5 miljoen U$ (exclusief de omzet van Dörries Scharmann dat begin dit jaar werd overgenomen.
Groepen
Ondanks de versnipperde markt, zijn er hele wat machinemerken die in één groep zitten. Tot de Chinese Shenyang Group behoren naast SMTCL merken als Schiess, ZJ, Fiyang. Het Chinese Dalian heeft merken in de portfeuille als Dalian zelf maar ook Ingersoll Production Systems. GF AgieCharmilles verkoopt niet alleen de vonkmachines van Agie en Charmilles, maar bouwt ook onder de naam Mikron freesmachines en ActSpark maakt eveneens deel uit van de groep. ActSpark zijn de goedkopere EDM-machines die gebouwd worden door de Chinese vestiging van het concern en vooral bedoeld voor wie in de vonkmarkt wil stappen. Nog een conglomeraat van merken: EMAG: tot deze groep behoren ook SW, naxos-Union, Koepfer, Kopp etc. De Duitse groep Autania is onder andere eigenaar van Eld, WFL, Profiroll, Millturn en Wirth & Griffat.
Welke landen
En om de statistieken compleet te maken: de Duitse machinebouw mag dan technologisch samen met de Japanse aan de top staan, in absolute zin laten de Chinezen de anderen ver achter zich. China verkocht verleden jaar voor ruim 15 miljard U$ aan werktuigmachines. Duitsland bleef steken op 10,8 miljard en Japan haalde net de kaap van 7 miljard. Dit jaar doen 99 Chinese fabrikanten mee aan de EMO. Ter vergelijking: er staan 262 Italiaanse fabrikanten, 132 Zwitserse en 65 Spaanse.
