Duitse bedrijven zijn terughoudend als het gaat om investeringen in digitale technologie die aansluit op Industrie 4.0. Dat blijkt uit een studie van Bitkom in de aanloop naar de Hannover Messe. De grote industriebeurs wordt zondagavond geopend door bondskanselier Angela Merkel en de Amerikaanse president Barack Obama. Digitalisering en smart industry zijn twee belangrijke thema’s op ’s werelds grootste industriebeurs.
Bitkom-onderzoek aan vooravond Hannover Messe: 2 op de 3 industriebedrijven bezig met Industrie 4.0
Bitkom is het Duits verbond van 2300 bedrijven op het vlak van bedrijfsinformatie, telecom en nieuwe media. Uit het onderzoek blijkt dat twee derde (65%) van de Duitse bedrijven uit de maakindustrie op de een of andere manier actief bezig is met Industrie 4.0. 46% gebruikt Industrie 4.0 achtige toepassingen nu al. Zo’n 23% zegt nog geen concrete plannen rond Industrie 4.0 te hebben en kan zich amper voorstellen dat er in de toekomst wellicht passende toepassingen komen. Slechts 12% zegt dat Industrie 4.0 helemaal geen thema is.
Investeringen een drempel
Tot zover denk je dat de acceptatie van smart industry bij de Oosterburen wel goed zit. Er is echter een belangrijke drempel: geld voor de noodzakelijke investeringen. Weliswaar zegt 57% van de bedrijven dat er geld is gereserveerd voor investeringen, gemiddeld is dat echter niet meer dan 4% van de totale omzet. De grote drempel is het geld dat dergelijke investeringen vergen. Driekwart van de industriële bedrijven die mee hebben gedaan aan het Bitkom onderzoek, zegt dat de hoge kosten de inzet van Industrie 4.0 afremmen. Zo’n 55% noemt als factor die ontwikkelingen belemmert het gebrek aan datasecurity; 53% ziet gebrek aan vakmensen als een belangrijke drempel en ruim een op de drie wijst op het gebrek aan standaarden.
Goedkoop bestaat niet
Frank Riemensperger, lid van het presidium van Bitkom: “Digitaal marktleiderschap krijg je niet voor bodemprijzen. Wie in de toekomst succesvol wil zijn, moet nu in de digitalisering investeren.”
Waarom?
Gevraagd naar de doelen die men voor ogen heeft, ligt de nadruk met name op klassieke verbetertrajecten. De bedrijven willen met hun investeringen in Industrie 4.0 de processen optimaliseren (69% van de deelnemers) om zo de capaciteitsbelasting van de fabrieken te maximaliseren (57%). Bijna de helft wil met smart industry toepassingen sneller kunnen inspelen op individuele klantwensen. Voor 17% ligt de prioriteit bij beter planbaar onderhoud. Opvallend is dat slechts 14% van de ondervraagden denk met Industrie 4.0 nieuwe verdienmodellen te kunnen ontwikkelen. De maakbedrijven denken qua effect dus vooral aan de klassieke grootheden efficiency en productiviteit. Frank Riemensperger denkt dat de ondernemingen daarmee een kans laten liggen. Smart industry gaat namelijk behalve over efficiencyverbetering ook over het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen, bijvoorbeeld door machines als een service te gaan aanbieden. “In die businessmodellen worden producten niet meer verkocht maar wordt het gebruik ervan per verbruikseenheid afgerekend. Dat vergt dat men bestaande businessmodellen ter discussie durft te stellen en mogelijk principieel wil veranderen.”
Denk ook in ketens
Een ander opvallende conclusie uit de Bitkom-studie is dat bedrijven als het om Industrie 4.0 gaat nog sterk op zichzelf gericht zijn. 59% van de deelnemers heeft een strategie die gericht is op de totale onderneming; 38% slechts op enkele onderdelen. Volgens Bitkom hebben de digitale netwerken weinig zin als niet totale supply chains betrokken worden en aan elkaar worden gekoppeld. De huidige strategie is goed voor de korte termijn om de eerste ervaringen op te doen, op middellange termijn is het nodig dat bedrijven over de rand van hun eigen bord heen kijken en in sterkere mate externe expertise inschakelen. Momenteel worden de strategieën namelijk vooral door eigen medewerkers ontwikkeld. Externe partners, bijvoorbeeld start ups, kunnen bestaande denkpatronen doorbreken.
Bitkom presenteert zich samen met 15 exposanten – waaronder enkele start ups – op de Hannover Messe in de Bitkom Innovation Area in hal 7 stand D28. Gedurende de hele week zijn er 45 presentaties en discussies in het forum.
