Op het World Economic Forum in Davos was het verdwijnen van banen door robotisering en digitalisering een van de veel besproken onderwerpen. Tegelijkertijd ging het ook om de skills die nodig zijn voor in de 4e industriële revolutie. En over de betekenis van de opmars van kunstmatige intelligentie.
Industrie en beleidsmaker discussiëren op World Economic Forum over 4e Industriële Revolutie
Amazon heeft al de eerste commerciële pakketjes met een drone afgeleverd. Denk je eens in dat we straks allemaal onze internetbestellingen thuis of op het werk per drones geleverd krijgen. Of machines zichzelf programmeren omdat kunstmatige intelligentie (AI) veel verder is doorontwikkeld dan nu nog het geval is. Alleen al in de VS zijn 3,5 miljoen banen bedreigd door de zelfrijdende auto.
Verdwijnt helft van alle banen?
In Davos is onder ander gesproken over verwachtingen dat wereldwijd ongeveer de helft van de huidige beroepen verdwijnt. Overgenomen door een of andere vorm van automatisering. Al enkele jaren geleden hebben onderzoekers van het MIT erover geschreven dat in de toekomst productiviteitsgroei en de creatie van nieuwe werkgelegenheid steeds verder uit elkaar groeien. Méér economische groei betekent niet automatisch méér banen. McKinsey kwam onlangs tot een vrijwel vergelijkbaar percentage: 45% van alle huidige betaalde activiteiten kan geautomatiseerd worden met technologie die nu beschikbaar is.
AI: kunstmatige intelligentie
Veel van deze ontwikkeling is toe te schrijven aan de opmars van kunstmatige intelligentie (AI). Slimme algoritmen die nu al een rol in bijvoorbeeld slimme freesprogramma’s spelen, gaan de komende jaren in hoog tempo allerlei sectoren veroveren. Een recent onderzoek door de Economist Intelligence Unit laat zien dat na de gezondheidszorg de maakindustrie hoog scoort als het om de inzet van AI gaat. Deze nadert al het stadium van experimentele toepassingen. Noord Amerika loopt hiermee voorop: hier zitten onderzoekers en laboratoria tussen de onderzoekende en experimentele fase in. Sommige experts voorspellen dat na de zorgsector onder andere de maakindustrie de volgende sector is waar de eerste golf van kunstmatige intelligentie toegepast gaat worden en tot een AI gedreven transformatie kan leiden. Bedrijven die geen robuuste cultuur hebben waarin data centraal staan, zullen hierdoor geraakt worden, aldus een van de topmannen Wipro in Davos.
Technologieën in de fabriek van de toekomst
In de voorbereiding op de bijeenkomst afgelopen week in Davos heeft een team consultants van A.T. Kearney onder meer gekeken naar de fabriek van de toekomst. Interessant is te zien dat een van de drie bevindingen is dat 3D printen een enorme potentieel biedt om heel nieuwe producten te gaan maken. Ook meer customization wordt hierdoor mogelijk, evenals de integratie van meer functies. De consultants voorspellen eveneens dat het werk in de fabriek van de toekomst sterk gaan veranderen. Vies, eentonig en gevaarlijk werk wordt overgenomen door robots. In toenemende mate doen ook de colleborative robots hun intrede in de fabrieken. Augmented reality is een andere trend die ze voorspellen. Ook A.T. Kearney verwacht dat de toenemende productiviteit zal samen gaan met een afname van het aantal banen in de industrie. Zowel in de volwassen als opkomende markten zullen medewerkers over steeds betere vaardigheden moeten beschikken.
Rol lage lonen landen wordt minder groot
Want de fabriek van de toekomst is hyper efficient, duurzaam en in toenemende mate modulair van opzet. Productielijnen kunnen gemakkelijk ongebouwd worden voor de productie van een ander product. Technologie zal de rol van goedkope arbeid doen verkleinen. Technologie zal ook effect hebben op de economy of scale: het zal steeds rendabeler worden om kleine aantallen de produceren. Distributed manufacturing zal de norm worden: dichtbij de eindmarkten produceren. De belangrijkste waarschuwing die de consultants meegeven is misschien wel dat de 4e Industriële revolutie zich in een heel hoger tempo zal voltrekken dan de voorgaande. Dat betekent ook dat de samenleving sneller moet reageren als ze niet ingehaald wil worden door de technologische ontwikkeling.
